Бизнес жүргүзүү процессинде ишкерлер жана компаниялар насыяга алынган каражаттарды тартууга аргасыз болушат. Алардан инвестициялык долбоорлорду жүзөгө ашыруу же жүгүртүү каражаттарын толуктоо талап кылынышы мүмкүн.
Уюмдар үчүн насыянын түрлөрү
Насыя алаардан мурун, уюм насыянын эң оптималдуу түрүн чечиши керек. Бүгүнкү күндө рынокто ар кандай негиздер боюнча классификацияланышы мүмкүн болгон бизнес насыясынын кеңири ассортименти бар.
Биринчи критерий насыянын булагы болушу мүмкүн. Бизнести өнүктүрүү кошумча каржылоону, анын ичинде тышкы каражаттарды тартуусуз мүмкүн эмес. Аны банктар жана жеке инвесторлор жүргүзө алышат. Акыркысы муну долбоордон түшкөн пайданын бир бөлүгүн алыш үчүн көп жасашат. Ошондуктан, көпчүлүк компаниялар каражат табуу үчүн банк менен байланышууну туура көрүшөт.
Юридикалык жактар үчүн жана карызга алынган каражаттарды тартуу максатында насыялар бар. Алар инвестициялык долбоорлорду жүзөгө ашырууга гана эмес, жүгүртүлүүчү каражаттарды толуктоого да (эмгек акыга, ижара акысына, жабдууларды, чийки заттарды сатып алууга ж.б.) пайдаланылышы мүмкүн. Биринчи учурда, уюмдар банктан бир жолку насыяны, товардык насыяны, экинчисинде - жаңыланып турган кредиттик линияны же овердрафт алууну көздөшөт.
Компаниялар арасында эң популярдуу насыя - бул кредиттик линия. Ал белгилүү бир мөөнөткө берилет (мисалы, эки жылга), жана аны бирдей бөлүп-бөлүп төлөп берүүгө болот, ошондой эле эсепке керектүү сумманы алгандан кийин. Төлөгөндөн кийин, кредиттик линия жаңыланып, алынган каражаттарды кайрадан колдонсо болот. Мындай насыялар так көрсөтүлгөн максаттарда берилет жана аларды башка жерде жумшоо мүмкүн эмес. Анын артыкчылыгы - аны сатып алгандан кийин пайыздарды чегерүү токтойт.
Инвестициялык насыялар катаал шарттарда берилет. Карыз алуучудан деталдуу бизнес-план, ошондой эле өздүк каражаттардын болушу талап кылынат (көбүнчө 30% дан кем эмес).
Насыялоо шарттарынын көз карашынан алганда, күрөөгө коюлган жана күрөөсүз насыялардын айырмасы бар. Акыркысы, жакында эле юридикалык жактар үчүн жеткиликтүү болуп калды, бирок, алардын пайыздык ставкалары анча-мынча айырмаланып, кепилдик берүүчүлөр катышат.
Уюмдарга насыя берүү шарттары
Насыялоонун шарттары, негизинен, күрөө жүйөсүнүн болушунан жана карыз алуучунун финансылык көрсөткүчүнөн көз каранды. Көбүнчө, күрөө болсо, насыялар бекитилет. Компаниянын жабдуулары, автоунаасы, кыймылсыз мүлкү анын милдетин аткара алат. Дагы бир вариант - карыз алуучу карызын төлөбөгөн учурда, аны төлөп бере турган кепилдердин катышуусу.
Ошондой эле, компания туруктуу каржылык көрсөткүчтөрдү көрсөтүшү керек, насыя тарыхы жакшы жана мөөнөтү өтүп кеткен насыялары болбошу керек. Банктар көбүнчө уюштуруучулардын жашын, компаниянын рынокто болгон убактысын (жок дегенде алты ай), шаардык телефондордун болушун жана деталдуу бизнес планды эске алышат.
Уюмга насыя алуу үчүн, банкка кайрылып, суралган документтер топтомун тапшыруу керек. Аларга уюштуруу документтери, бухгалтердик эсеп жана финансылык отчеттуулук жана башка ишкердик документтери кирет.