Адамдардын жашоосундагы күнүмдүк максаты - акча алуу жана ар бир адамдын сөзсүз түрдө байыгысы келет. Бирок акча сизди бактылуу кыла алабы? Бул маселе менен алектенели.
1950-жылдардагы АКШ экономикасынан мисал келтирсе болот. Анткени, анын деңгээли жогорулап, карапайым калктын жашоосу каржылык жактан жакшырган. Көптөгөн изилдөөлөрдү жүргүзгөндөн кийин, эксперттер америкалыктардын бакытка болгон таасири дээрлик өзгөргөн жок деген бүтүмгө келишти. Киреше адамдын тамак-ашка, турак-жайга жана башка нерселерге болгон негизги муктаждыктарын канааттандырганча, акчанын көлөмүн жана андан көз каранды бакытты байланыштырып, издөө оңой. Каржылык көзкарандысыздык өскөндөн кийин, белгилүү бир жыйынтык чыгаруу дээрлик мүмкүн болбой калат.
Эгер бакыт жашоодогу башкы максат деп эсептелсе, анда адам ага насыя төлөө, жаңы нерсе сатып алуу же батирге акча төлөп берүү үчүн жумушта кошумча убакыт коротуп, ага жетеби? Өзүн-өзү аныктоо теориясына ылайык, акчанын жардамы менен бакыттын туу чокусуна жетишүү мүмкүн, бирок аны сарамжалдуу сарптоо менен гана болот. Балким, биз өз каражаттарыбызды кантип бөлүштүрүүнү билбей жатабыз.
Үч психологиялык умтулуу бар:
1. Компетенттүүлүк. Адамдын талантын максималдуу өркүндөтүү жана аларды жемиштүү пайдалануу. Өзүн-өзү өркүндөтүү жана жаңы нерсени үйрөнүүгө болгон каалоо.
2. Автономия. Тандоо эркиндигине жана бош убакытка умтулуу. Адам жасаган иш-аракеттери анын муктаждыктары жана каалоолору менен шартталгандыгын билгенде.
3. Байланыш. Жакындарыңызды колдоо жана түшүнүү. Терең баарлашуунун зарылдыгы.
Изилдөөчүлөр Райан Хауэлл менен Грэм Хилл 2009-жылы жаңы кийим, унаа, уюлдук телефон, зер буюмдарын же башка нерселерди сатып алгандар чындыгында бактылуу эмес экендигин аныкташкан. Акчасын билим алууга, саякаттоого, көңүл ачууга жана жаңы тажрыйба топтоого жумшагандар бакыттын деңгээлин дагы жогорулатышат.
Акчаңызды материалдык эмес нерселерге жумшоо менен, өмүр бою эсте кала турган тажрыйбага ээ боло аласыз. Бүгүнкү күндө психологдор бакыт акчада эмес, өзүн-өзү өнүктүрүүдө жана жаңы тажрыйбада деп айтышат. Албетте, бул үчүн акча керек жана жашоодо чындыгында сизге пайдалуу нерсе үчүн акчаны аябашыңыз керек.
